Unit 2. Part 1-3

Տուն ու դպրոց

Home and school

1. Dialogues

Identifying things and persons. Affirming and denying states and actions.

§1. Two friends meet in the university hallway.

Բարև՛, Մերի։

baɾɛv mɛɾi

Hello, Mary!

Բարև, Լիլիթ։ Այստեղ ի՞նչ ես անում․ աշխատո՞ւմ ես։

baɾɛv, lilitʰ. ajstɛʁ inʧʰ ‿ ɛs anum. aʃχatum ‿ ɛs

Hello, Liith! What are you doing here? Do you work (here)?

Ո՛չ, հայերեն եմ սովորում։

ʋɔʧ hajɛɾɛn ‿ ɛm sɔvɔɾum

No, I’m studying Armenian.

Ա՛հ, գիտեմ, դու շատ հայ ընկերներ ունես։

ah, gitɛm, du ʃat haj ənkɛɾnɛɾ unɛs

Oh, I know, you have many Armenian friends.

Այո՛, և հայերենը շատ են սիրում։

ajɔ, jɛv hajɛɾɛnə ʃat ‿ ɛm siɾum

Yes, and I like Armenian very much.

Բայց դու հայերեն գիտես, չէ։

bajʦʰ du hajɛɾɛn gitɛs, ʧʰɛ

But you know Armenian, don’t you?

Հասկանում եմ, մի քիչ էլ խոսում եմ, բայց գրել և կարդալ չգիտեմ։

haskanum ‿ ɛm, mi ‿ kʰiʧʰ ɛl χɔsum ‿ ɛm, bajʦʰ gɾɛl jɛv kaɾtal ʧʰgitɛm

I understand (Armenian). I also speak a little, but I don’t write or read it.

Հայկական այբուբենը դժվա՞ր է։

hajkakan ajbubɛnə dᵊʒvaɾ ‿ ɛ

Is the Armenian alphabet difficult?

Երկար է, բայց բնավ դժվար չէ։

jɛɾkaɾ ‿ ɛ, bajʦʰ bᵊnav dᵊʒvaɾ ʧʰɛ

It’s long, but not difficult at al .

Իսկ հայերեն քերականությո՞ւնը։

isk ‿ hajɛɾɛn kʰɛɾakanutʰjunə

And Armenian grammar?

Շատ լավ դասագիրք ունենք։

ʃat lav dasagiɾkʰ unɛnkʰ.

We have a very good textbook.

Դրանով ամեն ինչ խաղ ու պար է։

dɾanɔv amɛn ‿ inʧʰ χaʁ ‿ u ‿ paɾ ‿ ɛ.

With it, everything is child’s play.

Բոլոր տառերը կարո՞ղ ես գրել։

bɔlɔɾ taṙɛɾə kaɾɔʁ ‿ ɛs gᵊɾɛl

Can you write all the letters?

Ո՛չ, բոլորը դեռ չգիտեմ։

ʋɔʧʰ, bɔlɔɾə dɛṙ ʧʰᵊgitɛm

No, I don’t know them all yet.

Ամեն օր հայերենի դաս ունե՞ք։

amɛn ɔɾ hajɛɾɛni das unɛkʰ

Do you have Armenian classes every day?

Ո՛չ, շաբաթը երկու անգամ։

ʋɔʧʰ, ʃapʰatʰə jɛɾku ankʰam

No, twice a week.

Ո՞ւզում ես քեզ քննեմ։

uzum ‿ ɛs kʰɛz kʰᵊnnɛm

Do you want me to examine you?

Ինչո՞ւ չէ, սկսե՛նք։

inʧʰu ʧʰɛ skᵊsɛnkʰ

Why not? Let’s start!

Սա ի՞նչ է։

sa inʧʰ ‿ ɛ

What’s this?

Սա դասարան է։

sa dasaɾan ‿ ɛ

This is a classroom.

Դասարանը փո՞քր է։

dasaɾanə pʰɔkʰɾ ‿ ɛ

Is the classroom small?

Ո՛չ, փոքր չէ։ Մեց է։

ʋɔʧʰ, pʰɔkʰᵊɾ ‿ ʧʰɛ. mɛʦ ‿ ɛ

No, it’s not small. It’s big.

Այստեղ ի՞նչ ես տեսնում։

ajstɛʁ inʧʰ ‿ ɛs tɛsnum

What do you see here?

Մի սեղան, գրասեղաններ և աթոռներ։

mi ‿ sɛʁan, gᵊɾasɛʁannɛɾ jɛv atʰɔṙnɛɾ

A table, desks and chairs.

Ի՞նչ կա սեղանի վրա։

inʧʰ ‿ ka sɛʁani vᵊɾa

What’s on the table?

Գրկեր ու տետրեր։

gᵊɾkʰɛɾ u ‿ tɛtɾɛɾ

Books and notebooks.

Ուրիշ ի՞նչ կա։

uɾiʃ inʧʰ ‿ ka

What else is there?

Մատիտներ, գրիչներ և մի ռետին։

matitnɛɾ, gᵊɾiʧʰnɛɾ jɛv mi ‿ ṙɛtin

Pencils, two pens and an eraser.

Այստեղ ո՞վ է նստում։

ajstɛʁ ɔv ‿ ɛ nᵊstum

Who sits here?

Ուսուցիչը։

usuʦʰiʧʰə

The teacher does.

Իսկ այստե՞ղ։

isk ‿ ajntɛʁ

And over there?

Այնտեղ ուսանողներն են նստում։

ajntɛʁ usanɔʁnɛɾn ‿ ɛn nᵊstum

The students sit there.

Պատին ի՞նչ կա։

patin inʧʰ ‿ ka

What’s on the wall?

Գրատախտակ ու նկարներ։

gᵊɾataχtak u ‿ nᵊkaɾnɛɾ

A blackboard and pictures.

Ուրի՞շ։

uɾiʃ

What else?

Մի ժամացույց։

mi ‿ ʒamaʦʰujʦʰ

A clock.

Ապրե՛ս, լավ աշակերտուհի ես։

apɾɛs, lav aʃakɛɾtuhi ‿ ⱼɛs

Good for you! You are a good pupil (female).

2. Text

Լավ պատասխան

lav patasχan

Այս խումբը հայերեն է սովորում։

ajs χumbə hajɛɾɛn ‿ ɛ sɔvɔɾum

Աշակերտները արդեն մի քիչ խոսում են, գրում ու կարդում հայերեն։

aʃakɛɾtnɛɾə aɾtʰɛn mi ‿ kiʧʰ χɔsum ‿ ɛn, gᵊɾum u ‿ kaɾtʰum hajɛɾɛn

Այսօր էլ հաշվել են սովորում։

ajsɔɾ ‿ ɛl haʃvɛl ‿ ɛn sɔvɔɾum

Ուսուցչուհին հարցնում է։

usuʦʰʧʰuhin haɾʦʰᵊnum ‿ ɛ

– Եթե այս կավիճը կիսեմ, քանի կտոր կավիճ կունենամ։

jɛtɛ ajs kaviʧə kisɛm, kʰani kᵊtɔɾ kaviʧ kunɛnam

Մի աշակերտ պատասխանում է։

mi aʃakɛɾt patasχanum ‿ ɛ

– Երկու կտոր․ Ուսուցչուհի նորից է հարցնում։

jɛɾku kᵊtɔɾ. usuʦʰʧʰuhin nɔɾiʦʰ ‿ ɛ haɾʦʰᵊnum

– Եթե նորի՞ց կիսեմ ամեն մի կտորը։

jɛtʰɛ nɔɾiʦʰ kisɛm amɛn mi ‿ kᵊtɔɾə

– Չորս կտոր, –ասում է աշակերտը։

ʧʰɔɾs kᵊtɔɾ, asum ‿ ɛ aʃakɛɾtə

– Իսկ եթե նորից կիսեմ, ի՞նչ կունենանք։

isk jɛtɛ nɔɾiʦʰ kisɛm, inʧʰ kunɛnankʰ

– Կավիճ չի մնա․ փոշի կդառնա, –պատասխանում է աշակերտը։

kaviʧ ʧʰi mᵊna. pʰɔʃi kᵊdaṙna, patasχanum ‿ ɛ aʃakɛɾtə

3. New Words and Expressions

4. Thematic Group of Words

Rooms and furniture

5. Grammar

Negative Forms of Verbs

To create negative counterparts of affirmative forms, Armenian uses the negative particle չ-ʧʰ by pɾefixing it to the veɾb. This is, foɾ instance, how the negative foɾms of the infinitive aɾe foɾmed։

The negative counterparts of some common irreguar verbs are similarly constructed։

---

Compare the full paradigm:

է։

(ես) եմ — չեմ

(դու) ես — չես

(նա) է — չի, չէ*

(մենք) ենք — չենք

(դուք) եք — չեք

(նրանք) են — չեն

---

ունենալ։

(ես) ունեմ — չունեմ

(դու) ունես — չունես

(նա) ունի — չունի

(մենք) ունենք — չունենք

(դուք) ունեք — չունեք

(նրանք) ունեն — չունեն

---

կիտել։

(ես) գիտեմ — չգիտեմ

(դու) գիտես — չգիտես

(նա) գիտի — չգիտի

(մենք) գիտենք — չգիտենք

(դուք) գիտենք — չգիտեք

(նրանք) գիտեն — չգիտեն

---

Note։

* Note that in the conjugation paradigm of reguar verbs for the third person singuar չիʧʰi is used ɾatheɾ than the ɾeguaɾ negative foɾm չէ ʧʰɛ։

(Նա) չի գրում։

(na) ʧʰi gᵊɾum

He/she is not writing. (verb)

(Նա) հայ չէ։

(na) haj ʧʰɛ

He/she is not an Armenian. (noun)

Negative of Present Tense Indicative

Reguar Verbs

Reguar verbs form the negative paradigm of the Present Tense indicative by combining the negated auxiliary չեմʧʰɛm (see above) with the pɾesent paɾticiple ending in -ում։

(Ես) գրում եմ։

(jɛs) gᵊɾum ‿ ɛm

I write. I am writing.

(Ես) չեմ գրում։

(jɛs) ʧʰɛm gᵊɾum

I do not write. I am not writing.

Note here the difference in word order: rather than folowing the present participle գրումgᵊɾum, the negated auxiliaɾy չեմ ʧʰɛm pɾecedes it.

All reguar verbs folow the pattern in singuar։
infinitive stem + -ում.

---

Present Tense indicative negative։

խոսելχɔsɛl to speak։

չեմ խոսել

չես խոսել

չի խոսել

չենք խոսել

չէք խոսել

չեն խոսել

---

գրելgᵊɾɛl to wɾite։

չեմ գրում

չես գրում

չի գրում

չենք գրում

չէք գրում

չեն գրում

---

կարդալkaɾtʰal to ɾead։

չեմ կարդում

չես կարդում

չի կարդում

չենք կարդում

չէք կարդում

չեն կարդում

Three Monosylabic Verbs

The three monosylabic verbs folow the same pattern, but take the participle ending in -իս։

• գալgal to come
• տալtal to give
• լալlal to cɾy

(Ես) գալիս եմ։

(jɛs) galis ‿ ɛm

I come. I am coming.

(Ես) չեմ գալիս։

(jɛs) ʧʰɛm galis

I do not come. I am not coming.

գալgal to come։

չեմ գալիս

չես գալիս

չի գալիս

չենք գալիս

չէք գալիս

չեն գալիս

---

տալtal to give։

չեմ տալիս

չես տալիս

չի տալիս

չենք տալիս

չէք տալիս

չեն տալիս

---

լալlal to cɾy։

չեմ լալիս

չես լալիս

չի լալիս

չենք լալիս

չէք լալիս

չեն լալիս

Engish "I Can"

A common East Armenian complex construction that correponds to the Engish "I can" (lit.: I am able) is կարող եմkaɾɔʁ ‿ ɛm։

(ես) կարող եմ, չեմ կարող

(դու) կարող ես, չես կարող

(նա) կարող է, չի* կարող

(մենք) կարող ենք, չենք կարող

(դուք) կարող եք, չէք կարող

(մրանք) կարող են, չեն կարող

---

The paralel reguar verb has a slightly different aspectual meaning կարողանալkaɾɔʁanal "to be able" (usually/noɾmally/in geneɾal)։

(Ես) կարողանում եմ։

(jɛs) kaɾɔʁanum ‿ ɛm

I am (usually) able.

(Ես) չեմ կարողանում։

(jɛs) ʧʰɛm kaɾɔʁanum

I am (usually) not able.

Plural Forms of Nouns

Reguar Plural Formations

Most Armenian countable nouns form the plural by adding one of the two plural suffixes to the noun stem։

-երɛɾ foɾ monosylabic (in pɾonounce, not in wɾiting)

-ներnɛɾ foɾ moɾe than one sylable

---

---

Only a certain group of monosylabic nouns form the plural with -ներ։

Note։

Originally, this ն belonged to the stem of these monosylabic nouns. Compare դուրն, լերն in Classical Armenian. Modern Armenian has dropped the final -ն in the singuar, retaining it in the plural form.

---

The suffix -ներ is also added to nouns that have only one written vowel, but are pronounced as having more than one sylable because of the transitoryᵊ befoɾe oɾ between consonants։

---

But։

Note that in the pluralᵊ is ɾeduced; these nouns foɾm theiɾ pluɾal like ɾeguaɾ monosylabic nouns – because ᵊ is afteɾ(???) stɾessed sylable.

---

Compound nouns take the ending -եր if their second component is a monosylabic noun։

---

However, if the second component is a verbal derivation that is not used as an independent noun, the compound noun takes the Plural ending -ներ։

Archaic Plural Suffix -ք

Some nouns may have additional plural forms. Nouns ending in -ցի, -ացի, -եցի take also the archaic plural suffix -ք։

Irreguar Plural Formations

Other irreguar Plural formations include։

Plural After Numbers

Note that after Numbers, nouns are generally used in the singuar։

հինգ մարդ

hing maɾtʰ

5 men

ութ որ

utʰ ɔɾ

8 days

քսան էջ

kʰsan ɛʤ

20 pages

---

Nouns are often used in the singuar, with such quantifiers as։

• քանի՞kʰani how many?
• մի քանիmi ‿ kʰani a few

քանի՞ կտոր

kʰani kᵊtɔɾ

(lit.: how many piece?)

how many pieces?

չորս կտոր

ʧʰɔɾs kᵊtɔɾ

(lit.: fouɾ piece)

four pieces

---

However, the plural form of the noun is used after:

• բոլորbɔlɔɾ all
• որոշʋɔɾɔʃ ceɾtain
• բազմաթիվbazmatʰiv numeɾous

բոլոր հարցերը

bɔlɔɾ haɾʦʰɛɾə

all (the) questions

որոշ ուսանողներ

ʋɔɾɔʃ usanɔʁnɛɾ

certain students

բազմաթիվ գույներ

bazmatʰiv gujnɛɾ

numerous colors

---

Both singuar and plural can folow after:

• շատʃat many
• քիչkʰiʧʰ few

շատ բան

ʃat ban

----

շատ բաներ

ʃat banɛɾ

many things

քիչ մարդ

kʰiʧʰ maɾtʰ

--

քիչ մարդիկ

kʰiʧʰ maɾtʰik

few people

6. Armenian-Engish Contrasts

Word Order

The normal word order of an Engish simple clause is SVO (Subject – Verb – Object):

Maria wrote a letter.

In Armenian, word order is reatively free, a SOV (Subject – Object – Verb) order predominates.

Thus, in a Armenian simple clause, be it a statement, question or command, the conjugated verb tends to occupy the final position։

(Ես) ժամանակ ունեմ։

(jɛs) ʒamanak unɛm

(I time have)

I have time.

(Դու) դրամ չունե՞ս։

(du) dɾam ʧʰunɛs

(You money not-have?)

Don’t you have money?

When the auxiliary եմɛm 'I am' fulfills the function of a copula, i.e. a veɾb that joins a subject to its complement, it geneɾally assumes the typical final position։

Արամը հայ է։

aɾamə haj ‿ ɛ

(Aɾam Aɾmenian is)

Aram is an Armenian.

Ջոնը հայ չէ։

ʤɔnə haj ʧʰɛ

(John Aɾmenian not-is)

John is not an Armenian.

However, when the auxiliary եմɛm 'I am' is paɾt of a compound Tense (auxiliaɾy veɾb + paɾticiple), the auxiliaɾy enfoɾces its own ɾules. It then positions itself in a sentence depending on the sentence type.

SOV (Reguar)

In an affirmative sentence, where the action itself is emphasized, the reguar SOV word order (participle + auxiliary verb եմɛm 'I am') with the auxiliaɾy in final position pɾevails.

However, in the negative counterpart of the same sentence the word order is inverted – the auxiliary precedes the participle*։

(Մենք) խոսում ենք։

(mɛnkʰ) χɔsum ‿ ɛnkʰ

(We talking aɾe)

We are talking.

(Դուք) չէք լսում։

(dukʰ) ʧʰɛkʰ lᵊsum

(You not-aɾe listening)

You are not listening.**

Notes։

*That rules of reversed word order apply not only to the Present Tense, but to all compound Tenses that are formed by the auxiliary verb եմ. This also includes the folowing Tenses:
– Indicative Imperfect,
– Indicative Perfect and Pluperfect,
– Indicative Future.

** Compare here the word order in Engish and Armenian: while it differs in affirmation, it coincides in negation.

SVO (Inversion)

In special questions initiated by an Interrogative Pronouns, typically an inversion occurs whereby the normal word order is changed. For East Armenian this means։

– placing the emphasized word, i.e. the Interrogative Pronouns, in initial position,

– placing the respective response to the question in initial position,

– placing the auxiliary verb (with or without negation) immediately after the emphasized word.

(Ես) տուն եմ գնում։

(jɛs) tun ‿ ɛm gᵊnum

I am going home. (Normal)

Ո՞ւր ես գնում։

uɾ ‿ ɛs gᵊnum

Where are you going?

Տուն եմ գնում։

tun ‿ ɛm gᵊnum

I am going home. (Emphasized)

Աննան չի հարցնում։

annan ʧʰi haɾʦʰᵊnum

Anna is not asking. (Normal)

Ո՞վ չի հարցնում։

ɔv ʧʰi haɾʦʰᵊnum

Who is not asking?

Աննան չի հարցնում։

annan ʧʰi haɾʦʰᵊnum

Anna is not asking. (Emphasized)

As ilustrated, the inverted word order applies to special questions, both affirmative and negative, and their respective responses. Here, the word order between Armenian and Engish is obvious.

SVO (Inversion)

Thus, inversion serves to mark priorities that can be tested by a simple question։

Ո՞վ է գրում։

ɔv ‿ ɛ gᵊɾum

Who is writing?

Ես եմ ցրում։

jɛs ‿ ɛm gᵊɾum

I am writing.

Ի՞նչ ես գրում։

inʧʰ ‿ ɛs gᵊɾum

What are you writing?

(Ես) նամակ եմ գրում։

(jɛs) namak ‿ ɛm gᵊɾum

I am writing a letter.

Ո՞ւմ ես ցրում։

um ‿ ɛs gᵊɾum

To whom are you writing?

(Ես) քեզ եմ ցրում։

(jɛs) kʰɛz ‿ ɛm gᵊɾum

I am writing to you.

SVO (Inversion)

Unstressed complements of the verb appear between the auxiliary and the participle։

Ո՞վ է նամակ գրում։

ɔv ‿ ɛ namak gᵊɾum

Who is writing a letter?

Նա է նամակ գրում։

na ‿ ⱼɛ namak gᵊɾum

He is writing a letter.

Ո՞ւմ է նա նամակ գրում։

um ‿ ɛ na namak gᵊɾum

To whom is he writing a letter?

Նա քեզ է նամակ գրում։

na kʰɛz ‿ ɛ namak gᵊɾum

He is writing a letter to you.

Ե՞րբ է նա նամակ գրում։

jɛɾpʰ ‿ ɛ na namak gᵊɾum

When is he writing a letter?

Նա այսօր ե նամակ գրում։

na ajsɔɾ ‿ ɛ namak gᵊɾum

He is writing a letter today.

7. Word Formation

Formation of Compound Nouns.

Armenian compound nouns typically consist of two basic elements that are joined to each other either directly (ø) or by the connecting vowel -ա-, -ան-, -ու-, -և-.

In Armenian word formation it is common for some vowels to alternate.

ø

The folowing compound nouns are joined directly, without a connecting vowel։

-ա-

More commonly, however, the two components are joined by the connecting vowel -ա-։

---

The components can originate from various parts of speech։

a) noun + noun։

b) noun + verb stem։

c) verb stem + noun։

d) adjective + noun։

e) pronoun + verb stem։

-ան-

When the first element ends in -ի this vowel contracts with the connecting -ա- to -ե-։

-ու-, -և-

Elements of compound nouns may also be joined by the particles -ու-u and -և- jɛv։

Alternation

In Armenian word formation it is common for some vowels to alternate. For instance:

ի →ᵊ, ու → ᵊ, ույ → ու u, յա → ե ɛ etc։

8. Pronunciation

բ, պ, թ

The consonant system of Eastern Armenian differs from that of other Indo-European languages.

Rather than a dual system of stop consonants, such as the voicedb and the voiceles p, East Aɾmenian has a tɾiple system with one voiced բ b and two voiceess stops, the non-aspiɾated պ p and the aspiɾated փ pʰ.

The non-aspirated պp may seem unusual to the Engish-speaking student in that it is pɾonounced with stɾongeɾ plosion, occupying an inteɾmediate position between the բ b and the փ pʰ.

The triple system of the reated stop consonants բ, պ, փ։

---

Each of these stops represents an independent phoneme, i.e. the smalest phonetic unit in a language that distinguishes one word from another. The folowing three words differ in meaning in the contrast of the phonemic consonants բ, պ, փ։

---

East Armenian is, on the whole, a phonetic language in that words are pronounced as written։

Exeptions բ

There are, however, some exceptions.

---

բ →pʰ

After vowels,m, ɾ , բ is pɾonounced as the voiceess aspiɾated pʰ ։

These phonetic deviations apply also to derivations of the above-mentioned words։

---

բ →p

After the consonant ղχ, բ is pɾonounced like the voiceess, non-aspiɾated p։

These phonetic deviations apply also to derivations of the above-mentioned words։

9. Orthography

Exclamation Marks

There are two exclamation marks in Armenian, the stress or acute mark ‘ ՛ ’ and the exclamation mark ‘ ՜ ’. On the whole, they correspond to the Engish exclamation mark ‘ ! ’. Like the question mark ‘ ՞ ’, they are superscripts. Both signs are placed on the stressed sylable of the emphasized word.

Stress or Acute Mark ‘ ՛ ’

The stress or acute mark ‘ ՛ ’ placed over։

• words stressed in an imperative sentence,
• names of persons or words addressed to people,
• one-word replies used as strong assertions,
• more prominent words singled out in a sentence.

---

§1. Over words stressed in an imperative sentence։

Գիրքս տո՛ւր։

giɾkʰᵊs tuɾ

Give me my book!

Մի՛ գնա։

mi gᵊna

Don’t go!

§2. Over names of persons or words addressed to people։

Արա՛մ, ես այստեղ։

aɾam jɛs ajstɛʁ ‿ ɛm

Aram, I am here!

Պարո՛ն, այս տեղ ազա՞տ է։

paɾɔn ajs tɛʁə azat ‿ ɛ

Sir, is this seat free?

§3. Over one-word replies used as strong assertions։

Թերթս բերե՞լ ես։

tʰɛɾtʰᵊs bɛɾɛl ‿ ɛs

Did you bring my newspaper?

Այո՛։

ajɔ

Yes!

Ո՛չ։

ʋɔʧʰ

No!

Իհա՛րկե։

ihaɾkɛ

Of course!

§4. Over more prominent words singled out in a sentence։

Չեմ տեսնում ի՛մ մատիտը։

ʧʰɛm tɛsnum im matitə

I don’t see my pencil!

Իմ մատի՛տը չեմ տեսնում։

im matitə ʧʰɛm tɛsnum

I don’t see my pencil!

Exclamation Mark ‘ ՜ ’

The exclamation mark ‘ ՜ ’ appears in passionate speech where stressed vowels are proonged to express emotion. It is placed over։

• greetings, welcoming expressions, congratuations, wishes,
• Interrogative Pronouns that initiate sentences expressing feelings such as admiration, regret, astonishment,
• the majority of interjections.

---

§1. Over greetings, welcoming expressions, congratuations, wishes։

Ողջո՜ւյն։

ʋɔʁʧʰujn

Greetings!

Շնորհավո՜ր։

ʃʰᵊnɔɾhavɔɾ

Congratuations։

Բարո՜վ եկար։

baɾɔv jɛkaɾ

Welcome!

§2. Over Interrogative Pronouns that initiate sentences expressing feelings such as admiration, regret, astonishment։

Ի՜նչ մարդ է։

inʧʰ maɾtʰ ‿ ɛ

What a person!

Ո՜վ էր սպասում։

ɔv ‿ ɛɾ spasum

Who would expect it!

Որտե՜ղ են այն օրերը։

ʋɔɾtɛʁ ‿ ɛn ajn ɔɾɛɾə

Where are those days!

§3. Over the majority of interjections։

Tests

Exercises

§11. Combine words from the first list with appropriate words from the second.

Այս խումբը հայերեն…

Քանի՞ կտոր կավիճ…

Մենք չորս լեզու…

Մարի՛, հայերեն լավ…

Ես հայերեն շատ…

Դու քանի՞ լեզու…

Սա լավ պատասխան…

---

գիտենք

է սովորում

կարդում ես

գիտես

է

կա այստեղ

իմ սիրում

---

•

§12. Combine words from each of the three lists to create a complete sentence.

Կարինեն…

Դուքն…

Մերին և Ջոնըն…

Արմենը…

Դուն…

Եսն…

Նրանք…

---

անգլերեն

ճապոներեն

հայերեն

չինարեն

իսպաներեն

գերմաներեն

հունարեն

---

չեն խոսում

չի գրում

չէն կարդում

չի ուզում խոսել

չեմ կարող սովորում

չգիտես

լավ չէք խոսում

---

•

§13. Form mini-dialogues according to the patterns. Replace the verb կարդալ → խոսել, գրել.

Դու անգլերեն կարդո՞ւմ ես։

Այո՛, շատ լավ եմ կարդում։

Դուք հայերեն կարդալ գիտե՞ք։

Այո՛, մի քիչ կարդում ենք։

Մարին հայերեն լավ է կարդում։

Բայց անգլերեն կարդալ չգիտի։

Հայերեն կարդալ սիրո՞ւմ ես։

Սիրում եմ, բայց լավ կարդալ չգիտեմ։

Աշակերտները լա՞վ են կարդում։

Ո՛չ, լավ չեն կարդում։

---

•

§14. Answer the questions using the appropriate plural forms.

Այս բառը գիտե՞ս։

Ես բոլոր բառերը գիտեմ։

Դասագիրք ունե՞ք։

Մենք մի քանի… ունենք։

Տետր ունե՞ս։

Ես շատ…

Նա սխալ անո՞ւմ է։

Նա որոշ…

Մի օտար լեզու գիտե՞ս։

Ես երեք…

Այստեղ անգլիացի կա՞։

Այստեղ հինգ…

Մի հայ ուսանող գիտե՞ք։

Մենք մի քանի…

---

•

§15. Answer the questions with a negative response folowing the pattern.

Դու հայերեն կարդո՞ւմ ես։

Ո՛չ, չեմ կարդում։

Չինարեն գիտե՞ս։

Ո՛չ,…

Ջոնղ ֆրանսերեն գիտի՞։

Ո՛չ, նա…

Մարին այստե՞ղ է ուսանում։

Ո՛չ, նա…

Ամեն օր հայերենի դաս ունե՞ք։

Ո՛չ,մենք…

Դու սուրճ խմո՞ւմ ես։

Ո՛չ,ես…

Ամեն օր գալի՞ս եք։

Ո՛չ,մենք…

Արփին ուտել ուզո՞ւմ է։

Ո՛չ,նա…

---

•

§16. Complete the sentences.

Նա քանի՞ մատիտ ունի։

Նա երկու մատիտ ունի։

Քանի՞ նկար ունես։

Ես… ունեմ։

Մարին քանի՞ բառ գիտի։

Մարին շատ… գիտի։

Գրադարանը շատ գրքեր ունի՞։

Գրադարանը…

Հայկական այբուբենը քանի՞ տառ ունի։

…

Այստեղ քանի՞ ուսանող է հայերեն սովորում։

Բոլոր…

Շաբաթը քանի՞ անգամ հայերեն ունեք։

Մենք…

---

•

§17. Complete the sentences with an appropriate form of the verb գիտենալ.

Նա գերմաներեն շատ լավ գիտի։

ս մի քիչ ֆրանսերեն…

Դու անգլերեն լավ…

Դուք հայերեն…

Մենք մի քիչ ռուսերեն…

Նրանք իտալերեն…

---

•

§18. Complete the sentences with an appropriate form of the phrasal verb կարող լինել.

Նա կարող է իտալերեն խոսել։

Դու իտալերեն… հայերեն կարդալ։

Ես… գերմաներեն խոսել։

Նրանք կորեացի են։ Անգլերեն և ֆրանսերեն չ… խոսել։

Մերին իսպաներեն չ… կարդալ։

Մենք իտալերեն չ… գրել։

---

•

§19. Form sentences using the verb ուզել.

Նա / այստեղ / նստել։

Նա ուզում է այստեղ նստել։

Նա չի ուզում այստեղ նստել։

Դու / հայերեն / սովորել։

…

…

Սիլվա / այս գիրքը / կարդալ։

…

…

Մենք/ այս տունը / տեսնել։

…

…

Մերի / տուն / գնալ։

…

Մերին չի ուզում տուն գնալ։

Նրանք / չինարեն / խոսել։

…

…

Ես / շատ / աշխատել։

…

…

Մարիա / այստեղ / մնալ։

…

…

---

•

§20. Use appropriate forms of եմ, ունենալ։

Ես ամերիկացի եմ, իսկ նա հայ է։

Մատիտները ո՞ւր…

Մարին քանի՞ գիրք…

Անունդ ի՞նչ…

Հայկական այբուբենը 38 տառ…

Մենք հայերենի շատ լավ գիրք…

Ո՞րտեղ… աշակերտները։

---

•

§21. Answer the questions in a correct word order։

Ո՞վ է հարցնում։

Ուսուցիչն է հարցնում։

Ո՞վ է պատասխանում։

Աշակերտն…

Ի՞նչ ես գրում։

Նամակ եմ…

Այստեղ ի՞նչ ես սովորում։

Հայերեն…

Ո՞վ է լավ կարդում։

Մարիան…

Ի՞ն չեք սովորում։

Չինարեն…

Ո՞վ է այստեղ աշխատում։

Մենք…

---

•

§22. Transate the folowing sentences.

The room has three windows.

Can you write all the letters?

How many pictures do you have?

I know a few words.

You have many books.

All students learn Armenian.

I have all the notebooks.

---

•

§23. Answer the folowing questions with reference to the text in this unit.

Այս խումբը ո՞ր լեզուն է սովորում։

Աշակերտները հայերեն մի քիչ խոսո՞ւմ են։

ուսանողները հայերեն գրել գիտե՞ն։

Կարդա՞լ էլ գիտեմ։

Այսօր ի՞նչ են սովորում։

Ուսանողը լա՞վ է պատասխանում։

Ⅺ. Proverbs

Ով կարդա, նա մարդ ա։

ɔv kaɾtʰa, na maɾtʰ ‿ a

He who studies is a person.

Գիտությունը հարստություն է։

gitutʰյunə haɾᵊstutʰյun ‿ ɛ

Knowedge is wealth.

Ուսում ստացածը սոված չի մնա։

usum staʦʰaʦə sɔvaʦ ʧʰi mᵊna

The educated won’t remain hungry.

Կարդալը ոսկի ապարանջան է։

kaɾtʰalə vɔski apaɾanʤan ‿ ɛ

Education is a golden braceet.

Quiz

HyEn

Hy phrasesEn phrases

---

13–09–2021