Суффикс образует несколько употребительных существительных
ծնելрожать, порождать
ծնվելрождаться
ծնունդрождение
Սուրբ ԾնունդРождество
վերածնունդвозрождение
սնելкормить, питать
սնվելкормиться, питаться
սնունդпитание, пища
սերելдавать жизнь, происходить (от, из)
սերունդпоколение
երջանիկ սերունդ
счастливое поколение
օգտակար սնունդ
полезная пища
վաղուց սպասված ծնունդ
давно ожидаемое рождение
Суффикс образует, в основном, существительные
կորցնելтерять
կորուստпотеря
փախչելубегать
փախուստпобег, бегство
հագնելодевать, надевать
հագուստодежда
ապրելжить
ապրուստжитье
մոդայիկ հագուստ
модная одежда
անվերականգնելի կորուստ
невосполнимая утрата
աղքատիկ ապրուստ
бедненькое житьё
փախուստ մարդկանցից
бегство от людей
հեռուдалеко
դիտելсмотреть
հեռադիտակбинокль, подзорная труба
մանրмелкий
մանրադիտակмикроскоп
աստղзвезда
աստղադիտակтелескоп
ժամանակвремя
շրջանкруг, район; период
ժամանակաշրջանэпоха
զբոսնելгулять
նավлодка
զբոսանավяхта
ծառдерево
ուղիдорога
ծառուղիаллея
ճոպանканат, трос
ուղիдорога
ճոպանուղիфуникулёр
Личные местоимения имеют формы 1, 2, 3 лиц единственного и множественного чисел
եսя
մենքмы
դուты
դուքвы
նաон
նրանքони
Притяжательные формы
ինքս(я) сам
ինքներս(мы) сами
ինքդ(ты) сам
ինքներդ(вы) сами
ինքը*(он) сам
ինքները, իրենք*(они) сами
* Отмеченные звёздочкой склоняются.
Эти местоимения не склоняются
ինքս(я) сам
ինքներս(мы) сами
ինքդ(ты) сам
ինքներդ(вы) сами
-
ինքները(они) сами
1 лицо
ես
մենք
իմ
մեր
ինձ
մեզ
ինձ
մեզ
ինձ(ա)նից
մեզ(ա)նից
ինձ(ա)նով
մեզ(ա)նով
ինձ(ա)նում
մեզ(ա)նում
2 лицо
դու
դուք
քո
ձեր
քեզ
ձեզ
քեզ
ձեզ
քեզ(ա)նից
ձեզ(ա)նից
քեզ(ա)նով
ձեզ(ա)նով
քեզ(ա)նում
ձեզ(ա)նում
3 лицо
նա
նրանք
նրա
նրանց
նրան
նրանց
նրան
նրանց
նրանից
նրանցից
նրանով
նրանցով
նրանում
նրանցում
Возвратные
ինքը
իրենք
իր
իրենց
իրեն
իրենց
իրեն
իրենց
իրենից
իրենցից
իրենով
իրենցով
իրենում
իրենցում
Параллельные формы 1 лица относятся к одному и тому же субъекту
Ես գիտեմ։
Я знаю.
Ինքս գիտեմ։
(Я) сам знаю.
Ես ինքս գիտեմ։
Я сам знаю.
Параллельные формы 2 лица также относятся к одному и тому же субъекту
Ի՛նքդ ասա։
(Ты) сам скажи!
Դու ինքդ գիտես։
Ты сам знаешь.
Ինքդ գիտես։
(Ты) сам знаешь.
Դուք ինքներդ կարդացե՛ք։
Вы сами прочтите!
Иначе обстоит дело с личными местоимениями 3-го лица
Նա իր համար սեղան ու պահարան գնեց։
Он для себя купил стол и шкаф.
Պետրոսը նրա համար աթոռներ գնեց։
Петрос для него купил стулья.
Նա բերեց իր պայուսակը։
Он принес свою сумку.
Նա բերեց նրա պայուսակը։
Он принес его (кого-то другого) сумку.
Ես եմ, դու ես, ես ու դու
Գիշերում այս դյութական,
Մենք մենակ ենք, – ես ու դու․
Ես էլ դու եմ՝ ես չկամ…
Չըկան օրերն ահարկու,
Չըկա ժամ ու ժամանակ,
Ուրվական ենք մենք երկու
Միշտ իրար հետ, միշտ մենակ…
Մոռացել ենք անցյալում
Տրտունջ, թախիծ ու խավար–
Մի ուրիշ լույս է ցոլում
Մեղմ ու անուշ մեզ համար…
Ես եմ, դու ես, ես ու դու
Գիշերում այս դյութական,
Մենք մենակ ենք, – ես ու դու․
Ես էլ դու եմ՝ ես չկամ…
Վահան Տերյան
ուրվականпризрак, привидение, фантом
դյութականколдовской; обворожительный
մենակодин, одни (без никого)
էլтоже, также
ահարկուужасающий, страшный
իրար հետвместе, друг с другом
մոռացել ենք(мы) забыли
տրտունջсетование, ропот
թախիծпечаль
ուրիշдругой, иной
ցոլալсверкать, сиять
մեղմмягкий, тихий, нежный
անուշсладкий, любимый
մեզ համարдля нас
Սերը նայում է հեռադիտակով, նախանձը՝ մանրադիտակով։
Բեռնարդ Շոու
Այն ժողովուրդը, որ չի խոնարհվում զավթիչների առաջ, զավթիչների աչքում բարբարոս ժողովուրդ է։
Լուի Արագոն
Իմաստուն մարդը հասունանում է, բայց չի ծերանում։
Վիկտոր Հյուգո
զավթիչների աչքումв глазах (дословно в глазу) завоевателей
բարբարոսварвар
հասունանալсозревать
Переведите.
1. Արարատն ամենուրեք է՝ հայոց լեզվում, հայերի հիշողության մեջ, պոեզիայում և կյանքում։
2. Այն այժմ մեր հանրապետության տարածքում չէ։
3. Մինչդեռ ժամանակին Արարատը Հայկական պետության կենտրոնում էր։
4. Արարատը, իրոք, աշխարհի գեղեցկագույն լեռներից է։
5. Այն ունի 5165 մետր բարձրություն։
6. Նրա վեհաշուք գլխավոր գագաթից ամռանը և ձմռանը սահում են ձյան նուրբ շերտերը։
1. Арарат везде – в армянском языке, в памяти армян, в поэзии и жизни.
2. Он сейчас не на территории нашей республики.
3. Между тем, в свое время Арарат был в центре Армянского государства.
4. Арарат, действительно, (одна) из самых красивых гор мира.
5. Её высота – 5165 метров.
6. С её величественной главной вершины летом и зимой скользят тонкие слои снега.
•
Переведите.
1. В литературном наследии Туманяна важное место занимают переводы.
2. С 1880-х годов до конца своей жизни он занимался переводами.
3. За этот довольно длинный период Туманян из поэзии других народов перевел примерно восемьдесят произведений – стихотворения, детские стихи, поэмы, баллады.
4. По количеству не так много, но по жанрам и географии – достаточно разнообразно.
1. Թումանյանի գրական ժառանգության մեջ կարևոր տեղ են գրավում թարգմանությունները։
2. Սկսած 1880-ական թվականներից մինչև իր կյանքի վերջը նա զբաղվել է թարգմանություններով։
3. Այդ բավական երկար ժամանակաշրջանում Թումանյանն ուրիշ ժողովուրդների պոեզիայից թարգմանել է շուրջ ութսուն ստեղծագործություն՝ բանաստեղծություններ, մանկական ոտանավորներ, պոեմներ, բալլադներ։
4. Քանակով ոչ այնքան շատ, բայց ժանրերով ու աշխարհագրությամբ բավական բազմազան։
15–03–2018