Суффикс -ում (др. -ումն) от глагольных основ образует существительные, обозначающие действия
արգելելзапрещать
արգելումзапрещение
ժխտելотрицать
ժխտումотрицание
հերքելопровергать
հերքումопровержение
ծագելпроисходить, брать начало
ծագումпроисхождение, генезис
կատարելвыполнять, исполнять
կատարումвыполнение; исполнение
նվաճելзавоевывать, достигать
նվաճումзавоевание, достижение
շարժելдвигать
շարժումдвижение
ամրանալукрепляться
ամրացումукрепление
բարձրանալподниматься, повышаться
բարձրացումподнятие, повышение
հեռանալудаляться, отдаляться
հեռացումотдаление, удаление; увольнение
ոչնչանալуничтожаться
ոչնչացումуничтожение
նախանշված պլանների կատարում
выполнение намеченных планов
համազգային շարժում
общенациональное движение
աշխատավարձի աննշան բարձրացում
незначительное повышение зарплаты
աննախադեպ նվաճում
беспрецедентное достижение
բերված փաստերի հերքում
опровержение приведенных фактов
երկրաշարժից մասամբ քանդված շենքերի ամրացում
укрепление частично разрушенных от землетрясения зданий
Суффикс от глаголов и существительных образует существительные с различными значениями
ասելсказать, говорить
ասույթизречение, афоризм
դնելставить, класть
դրույթположение, тезис
ելնելвставать, подниматься
ելույթвыступление (речь)
հասնելдостичь, добраться
հասույթдоход, прибыль
երևալвиднеться, появляться
երևույթявление, факт
հավաքվելсобираться
հավաքույթсбор, сборище
շահելвыгадывать, выирывать
շահույթприбыль
մշակելобрабатывать, разрабатывать -
մշակույթкультура
ձանձրանալскучать, тяготиться
ձանձրույթскука
սովորելучиться, привыкать
սովորույթпривычка, обычай
երեկոвечер
երեկույթвечер, вечеринка
ավանդելпередавать, завещать
ավանդույթтрадиция
նորновый
նորույթновизна, новинка
ազգային ավանդույթ
национальная традиция
հետաքրքիր ելույթ
интересное выступление
տարօրինակ երևույթ
странное явление
ձանձրույթ պատճառող հաղորդում
передача, наводящая (досл. причиняющая) скуку
մշակույթի նախարարություն
министерство культуры
անսպասելի շահույթ
неожиданная прибыль
դպրոցական հավաքույթ
школьный сбор
Суффикс образует существительные с различными значениями
ակնисток
ակունքисток, источник
բարձրвысокий
բարձունքвысота, вершина
իրավдействительно
իրավունքправо
հիմքоснова; фундамент
հիմունքоснование, начало
մասчасть
մասունքреликвия, мощи
սկիզբначало
սկզբունքпринцип
համեմելприправлять, одобрять
համեմունքприправа, специя
ծաղիկцветок
ծաղկունքцветение, расцвет
ազգային ակունքներ
национальные истоки
սրբազան մասունքներ
священные реликвии
արևելյան համեմունքներ
восточные приправы
անհասանելի բարձունք
недостижимая высота
անսասան սկզբունքների տեր անձնավորություն
личность с неколебимыми принципами
Союз связывает слова или целые предложения
Գիրքը և տետրը դարակում են։
Книга и тетрадь – (они) в ящике.
Արամը ներս մտավ, և բոլորը ուրախացան։
Арам вошел, и все обрадовались.
По выполняемой функции союзы подразделяются на две группы: сочинительные и подчинительные.
Сочинительные связывают слова или предложения – компоненты сложносочиненного предложения.
Подчинительные союзы – главное предложение с придаточным.
և, ուи
իսկа
բայցно
սակայնоднако
կամили
նաև(а) также
մինչդեռмежду тем как
էլи
այլа, но
այլևтакже, но и, а также
նույնիսկ, անգամдаже
ուրեմնзначит
այսինքնто есть
այնինչже, тогда как, в то время как
այլապեսиначе, а то
ապաпотом, затем, значит, следовательно
մանավանդтем более
հետևապես, հետևաբարследовательно
բայց ևно и
սակայն ևоднако и
ինչպես ևкак и
կամ էլили же
կամ թեили же
և՝… և՝и… и
թե՝… թե՝и… и
ոչ միայնне только
Различия между և – ու наглядно проявляются при употреблении в одном сложном предложении
Մարգը հոգու իր բոլոր շարժումներով ու բնավորության դրսևորումներով կանգնում է Պարույր Սևակ-բանաստեղծի քննախույզ հայացքի առջև, և նա տեսնում, ունկնդրում է ամեն բան, չափում ամեն ինչի իմաստն ու խորհուրդը, մերժում ստորն ու արգահատելին, վեհացնում ազնիվն ու գեղեցիկը, կասկածում է ու տարակուսում, բայց և հաղթանակում փիլիսոփայական հավատով։
Человек со всеми движениями его души и проявлениями характера встает перед зорким взглядом Паруйра Севака-поэта, и он видит, слушает все, мерит значение и сокровенный смысл всего, отвергает низкое и ненавистное, возвышает честное и прекрасное, сомневается и колеблется, но и побеждает философским верованием.
Աշոտը կարդում է, իսկ Հասմիկը դաշնամուր է նվագում։
Ашот читает, а Асмик играет на пианино.
Անիծում էր, բայց բարի սիրտ ուներ։
(Он) проклинал, но имел доброе сердце.
Մենք տանջվեցինք, այնինչ նրանք վայելում են մեր աշխատանքի պտուղները։
Мы настрадались, они же пожинают плоды нашего труда.
Արամի աշխատանքը շատ ծանր է, հետևաբար նա հանգստի կարիք ունի։
Работа Арама – очень тяжелая, следовательно он нуждается в отдыхе.
որчто, чтобы
թեчто, же
երբкогда
եթեесли
որովհետև, քանի որпотому что, так как
որպեսզիчтобы, для того, чтобы
մինչևдо
մինչդեռмежду тем, как
թեևхотя и
թեկուզхотя бы
թեպետхотя и
հենց որкак только
քանի որтак как
քանի դեռпока еще
չնայածнесмотря на то
նախքանперед тем как
չէ որне так ли, ведь
մանավանդ որтем более, что
Различия в употреблении որ – թե.
Союз որ употребляется, когда говорится о достоверных событиях
Մանեն ասաց, որ անպայման կգա։
Мане сказала, что обязательно придет.
Союз թե выражает сомнения, колебания
Նստեին թվաց, թե ինչ-որ ձայներ է լսում։
Наре показалась, что (она) слышит какие-то голоса.
Երբ մեծանաս, ինձ կհասկանաս։
Когда (ты) вырастешь, (ты) меня поймешь.
Եթե առաջարկում են, չպետք է մերժել։
Если предлагают, нельзя отказываться.
Աշոտը զբոսանքից շուտ վերադարձավ, որպեսզի դասերը պատրաստի։
Ашот рано вернулся с прогулки, чтобы приготовить уроки.
Հենց որ զանգահարեմ, անմիջապես դուրս կգաս։
Как только (я) позвоню, (ты) сразу выйдешь.
Ընկերոջը մերժեց, թեև չէր կամենում։
Товарищу (он) отказал, хотя и не желал.
Ազգերի վիթխարի խառնարանում՝ Ամերիկայում, Վիլյամ Սարոյանը չապազգայնացավ, որովհետև դարի ահեղ աղմուկները, մետաղի շռինդն ու հսկա քաղաքների ժխորը նրա մեջ չկարողացան խլացնել արյան ձայնը, հողի ու նախնիների կանչը։
Չապազգայնացավ նաև մի այլ, առավել խոր ու հիմնավոր պատճառով, նա ծնվել էր իբրև մեծ արվեստագետ, իսկ որքան մեծ է արվեստագետը, այնքան ավելի անդավաճան է իր ակունքներին, իր արյանն ու ոգուն, քանի որ մեծ արվեստը ամենից առաջ արյան ու ոգու արտահայտությունն է…
Վահագն Դավթյան
վիթխարիогромный, грандиозный
խառնարանкратер; жерло; место слияния (вод)
ապազգայնանալденационализоваться
ապազգայինденационализованный, антинациональный
շռինդгрохот, лязг
ժխորгалдеж, гвалт
խլացնելзаглушать
նախնիпредок
կանչзов, клич, крик, возглас
հիմնավորосновательный
անդավաճանне предающий, верный
Ով իրեն լավ է հասկանում՝ կես իմաստուն է։
Իմաստուն մտքեր շատերը կասեն, եթե չստեն։
Ֆրեդ Աֆրիկյան
Переведите.
1. Պարույր Սևակը նաև բանասեր-հայագետ էր։
2. Մի հանգամանք, որ առանձնահատուկ նշանակություն է ստանում նրա անհատական կարողություններում, հայոց լեզվի հմուտ իմացությունն է։
3. Նա գիտեր մայրենի լեզուն ոչ միայն գեղարվեստորեն, այլև գիտականորեն, գիտեր նրա պատմությունը, կառուցվածքը, զարգացման օրենքներն ու օրինաչափությունները։
4. Դասական գրաբարին, միջին հայերենին, արևելահայ ու արևմտահայ գրական լեզուներին նա տիրապետում էր կատարելապես, որը նրան հնարավորություն էր տալիս անդրադառնալու հայագիտության ամենատարբեր հարցերի, տեսակետներ առաջադրելու ամենատարբեր խնդիրների վերաբերյալ։
1. Паруйр Севак был также филологом-арменоведом.
2. Обстоятельство, которое приобретает особое значение в его индивидуальных способностях – это глубокое знание армянского языка.
3. Он знал родной язык не только художественно, но и научно, знал его историю, структуру, законы и закономерности развития.
4. Он в совершенстве владел классическим грабаром, среднеармянским, восточноармянским и западноармянским литературными языками, что давало ему возможность обращаться к самым разнообразным вопросам арменоведения, высказывать взгляды относительно самых разнообразных проблем.
10–12–2017