Суффикс образует слова со значением
Названия инструментов, приспособлений, предметов мебели и посуды
նիստзаседание, сидение; грань
նստելсидеть
նստարանскамья, скамейка, парта
նվագելиграть на муз. инструменте
նվագարանмузыкальный инструмент
պահхранение, охранение; момент
պահելдержать, содержать, хранить
պահարանшкаф
լվանալ, լվալмыть
լվացվելумываться
լվացարանраковина, умывальник
վառելжечь, сжигать
վառարանпечь
սառը, սառնхолодный
սառնարանхолодильник
կախвисящий
կախելвешать
կախարանвешалка
մատույցокрестности, подступы
մատուցելподавать, подносить
մատուցարանподнос
մատուցողофициант
В современном армянском языке склонение свойственно не только существительным. Слова, относящиеся к другим частям речи, склоняются, когда выступают в роли существительного.
Указательные местоимения
Образцы склонения
սա
սրանք
սրա
սրանց
սրան
սրանց
սա, սրան
սրանց
սրանից
սրանցից
սրանով
սրանցով
սրանում
սրանցում
մյուսը
մյուսները
մյուսի
մյուսների
մյուսին
մյուսներին
մյուսը, մյուսին
մյուսները, մյուսներին
մյուսից
մյուսներից
մյուսով
մյուսներով
մյուսում
մյուսներում
Указательные местоимения с компонентом -տեղ не имеют форм местного падежа, поскольку их исходные формы уже указывают на место
Այստեղ ծնվել է մեծ բանաստեղծը։
Здесь родился великий поэт.
Սա իմ գրիչն է, իսկ նա՝ քոնը։
Это – моя ручка, а та – твоя.
Այդ օրվանից նա չէր աշխատում։
С того дня он не работал.
Այն դեպքից հետո մենք չենք հանդիպում։
После того случая мы не встречаемся.
Այնտեղ ձուկ շատ կար։
Там было много рыбы.
Նույն օրը նրանք գնացին թատրոն։
В тот же день они пошли в театр.
Այդպիսի մեծ քար նա դեռ չէր տեսել։
Он не видел еще такого большого камня.
Վարդանը նույնպես չէր ուզում գնալ։
Вардан тоже не хотел уходить.
Նույնքան բարի էր նաև եղբայրը։
Столь же добр был и брат.
Միևնույնն է, ես չեմ կարդալու այդ նամակը։
Все равно я не буду читать это письмо.
Այստեղով առաջ գնացք էր գնում։
Здесь раньше проходил поезд.
Այդպիսիներին ամեն ինչ հաջողվում է։
Таким (подобным) всё удаётся.
Բարակիրան նաիրուհին ինձ ժպտաց,
Նաիրուհին տխուրաչյա և համեստ․
Այնպես վառ էր լեռնադստեր դեմքը բաց,
Նայվածն այնպես հրեղեն ու անարվեստ։
Եվ հյուսիսյան հետոներում ու ցրտում,
Կարծես ցոլաց իմ նաիրյան արևն ալ,
Կարծես բոցե մի վարդ բացվեց իմ սրտում,
Եվ չի կարող արբած հոգիս լուռ մնալ,
Եվ չի կարող սիրտըս չերգել այդ անբիծ
Հուրը, որ ինձ ժպտաց այսօր ցուրտ հեռվում․
Այդպես արևն է դուրս նայում մութ ամպից
Իմ նաիրյան բարձր, բարձր աշխարհում…
Վահան Տերյան
բարակтонкий
բարակիրանтонкостанная
ՆաիրիНаири
նաիրյանнаирийский
նաիրուհիнаирийка
տխուրпечальный
աչ, աչք глаз
տխուրաչյաпечально-окая
լեռгора
դուստրдочь
լեռնադստերдочери гор (род.п)
նայելсмотреть
նայված = նայվածքвзгляд
հուրогонь
հրեղենогненный
հյուսсевер
հյուսիսյանсеверный
հյուսիսայինсеверный
կարծելдумать; надеяться
Կարծեմкажется
կարծեսсловно
բոցпламя
բոցեпламенный
արբենալопьянеть
արբածопьяненный
հեռուдалеко
հեռվումдалеко, вдали (лок.п)
մութтёмный
ամպоблако
մութ ամպтуча
մութ ամպիցиз, из-под тучи
մնալоставаться
ցոլալсверкать, сиять
դուրս նայելвыглядывать
երգելпеть
Եվրոպայում կատարած հյուրախաղերից մեկի ժամանակ Շալյապինի մոտ՝ հյուրանոց է գափս մի հանրահայտ երաժշտական քննադատ։ Նրան դիմավորում է Շալյապինի բարեկամը․
– Ֆեոդոր Իվանովիչը զբաղված է, բայց ձեր բոլոր հարցերին ես կարող եմ պատասխանել։
– Առաջիկայում Շալյասփնը ի՞նչ ծրագրեր ունի։
– Մենք մեկնելու ենք Սիրոն, որտեղ «Լա Սկալայում» պետք է երգենք Մեֆիստոֆել, որից հետո Լոնդոնում համերգ պետք է տանք, հետո…
– Ամեն ինչ գերազանց է, Պյո՜տր,– թնդում է Շալյապինի ձայնը հարևան սենյակից,– միայն չմոռանաս ինձ էլ հետդ տանել։
տեղместо
տեղիместо (выс.)
տեղինуместный
խնդիրпросьба
խնդրանքпросьба
հյուրгость
խաղигра
հյուրախաղгастроль
հանր-обще-
հայտзаявление, заявка
հանրահայտизвестный, общеизвестный
երաժիշտмузыкальный
երաժշտականмузыкальный
քննելосматривать, расследовать
քննադատкритик
բարիдобрый, хороший
կամենալжелать
բարեկամприятель, друг, родственник
առաջիկաближайший
առաջիկայումв ближайшее время
ծիրвращение, цикл, линия
գիրбуква, документ
ծրագիրпрограмма
որից հետոпосле чего
պետք է տանք(мы) должны дать
զբաղվածзанятой
գերազանցотличный
թնդալгрохотать
չմոռանասне забудь
ինձ էլменя тоже
հետդ տանելс собой взять
Переведите.
1. Դպրոց հաճախելու և դասարան մտնելու առաջին օրը հայ մանուկները իրենց ձեռքն են վերցնում այբբենարանը։
2. Դա նրանց համար միայն դասագիրք չէ։
3. Այբբենարանը նաև զրուցարան ու երգարան է, քանի որ ընդգրկում է ժողովրդական հեքիաթներ ու մանկական երգեր։
4. Փոքրիկները այբբենարանից բացի օգտվում են տարբեր բառարաններից՝ պատկերազարդ, բացատրական, թարգմանական։
1. В первый день посещения школы и входа в класс армянские дети берут в свои руки букварь.
2. Это для них не только учебник.
3. Букварь также является разговорником и песенником, так как охватывает народные сказки и детские песни.
4. Малыши, кроме азбуки, пользуются разными словарями – картинными, толковыми, переводными.
•
Переведите
1. Портрет Анны Бурназян – второй жены Айвазовского – маринист создал с таким мастерством, что он считается одним из лучших его произведений.
2. Анна изображена в армянском национальном костюме, с шелковой косынкой на голове.
3. Глубоко выразительны ее большие черные глаза.
4. Такой взгляд навсегда запечатлевается в мозгу зрителя.
5. Портрет Анны Бурназян имеет и обобщающие черты.
6. Ованнес Айвазовский создал здесь образ молодой армянки, образ армянской женщины.
7. И как таковой он интересен для истории национальной портретистки.
1. Աննա Բուռնազյանի՝ Այվազովսկու երկրորդ կնոջ դիմանկարը ծովանկարիչը կերտել է այնպիսի վարպետությամբ, որ այն համարվում է նրա լավագույն ստեղծագործություններից մեկը։
2. Աննան պատկերված է հայկական ազգային տարազով, մետաքսե գլխաշորը գլխին։
3. Խորապես արտահայտիչ են նրա մեծ, սև աչքերը։
4. Այդպիսի հայացքը ընդմիշտ տպավորվում է դիտողի ուղեղում։
5. Աննա Բուռնազյանի դիմանկարը միաժամանակ ունի ընդհանրացնող գծեր։
6. Հովհաննես Այվազովսկին այստեղ ստեղծել է երիտասարդ հայուհու հայ կնոջ կերպարը։
7. Եվ որպես այդպիսին այն հետաքրքրական է ազգային դիմանկարչության պատմության համար։
•
Переведите.
1. Հայկական տպագրության հիմնադիր Հակոբ Մեղապարտը 1512 թվականին հրատարակեց հայերեն առաջին տպագիր գիրքը։
2. Այդ գրքից մեկական օրինակ պահպանվել է Երևանի ազգային գրադարանում և Եղիշե Չարենցի անվան գրականության թանգարանում։
3. Գրքի հինգ օրինակներից պահպանվել են չորսը, իսկ հինգերորդը հրդեհից այրվել է Իզմիրում։
4. Երկրորդ հայ տպագրիչը 1560-ական թվականներին նախ Վենետիկում, ապա Կոստանդնուպոլսում տպագրեց մի շարք գրքեր, այդ թվում առաջին տպագիր այբբենարանը։
1. Основатель армянского книгопечатания Акоп Мегапарт в 1512 году издал первую печатную книгу на армянском языке.
2. По одному экземпляру этой книги сохранилось в Национальной библиотеке Армении и в Музее литературы имени Егише Чаренца.
3. Из пяти экземпляров книги сохранилось четыре, а пятый сгорел при пожаре в Измире.
4. Второй армянский книгопечатник в 1560-х годах сначала в Венеции, потом – в Константинополе издал ряд книг, в том числе и первый печатный букварь.
ՎենետիկВенеция
ԿոստանդնուպոլիսКонстантинополь
19–04–2018